কাটি বিহু (Kati Bihu)
Published on October 15, 2024
কাটি বিহু: অসমীয়া কৃষিজীৱনৰ নীৰৱ আৱেগ
অসম, যি ৰাজ্যখন কৃষিভিত্তিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত, তাত বিহু হৈছে কেৱল উৎসৱ নহয়—বিহু হৈছে জীৱনৰ অংশ, উৎসাহৰ নাম। বিহু মূলত বছৰৰ তিনিটা পৃথক সময়ত উদযাপন কৰা এটি বিশেষ উৎসৱ—বহাগ বিহু (পহেলা বিহু), মাঘ বিহু (ভোগালী বিহু), আৰু কাটি বিহু (কঙালি বিহু)। এই তিনিটা বিহু অসমীয়া কৃষিজীৱনৰ তিনিটা ভিন্ন পৰ্যায়ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত কাটি বিহু হৈছে আটাইতকৈ সৰল, কিন্তু আধ্যাত্মিক আৰু ভাবগম্ভীৰ অৰ্থবোধক এক বিহু।
কাটি বিহুৰ সময় আৰু নামকৰণ
কাটি বিহু প্ৰত্যেক বছৰ অক্টোবৰৰ ১৫ তাৰিখৰ চাৰিওফালে, কাতি মাহত পালন কৰা হয়। “কাটি” শব্দটো আহিছে কাতি মাহৰ পৰা, যি সময়ছোৱাত ধানখেতিত ধানৰ গুটি উঠিছে যদিও খাদ্যৰ অভাৱ দেখা যায়। এই অভাৱজনক পৰিৱেশৰ বাবে ইয়াক “কঙালি বিহু” বুলিও কোৱা হয়—কঙালি অৰ্থ গৰিবতা, অভাৱ, সৰলতা।
উৎপত্তি আৰু পৰম্পৰাগত মূল্যবোধ
কাটি বিহু ধানখেতিৰ এক নীৰৱ গাথা। এই বিহুৰ মূল উদ্দেশ্য হ’ল:
- ধানৰ ভাল ফলন কামনা কৰা,
- গৃহৰ সুৰক্ষা কামনা কৰা,
- গোহালিৰ গৰু-গাধীৰ সুস্থতাৰ প্ৰাৰ্থনা,
- পৰিয়ালৰ সুখ-স্বচ্ছলতাৰ আশা।
এই বিশ্বাসেই কাটি বিহুক এক গুৰুত্বপূর্ণ ধৰ্মীয় আৰু সাংস্কৃতিক পৰম্পৰালৈ উন্নীত কৰিছে।
কাটি বিহুৰ মূল ধৰ্মীয় আচাৰসমূহ
-
তুলসীৰ পাটত দীপ জ্বলোৱা: গৃহস্থই সন্ধিয়া তুলসীৰ গছৰ তলত মাটিৰ চাকি জ্বলাই পূজা কৰে। তুলসী গছৰ পবিত্ৰতা আৰু স্নেহৰ অৰ্থত এই আচার অনুষ্ঠিত হয়।
- ধূপ-ধূনা, দুধ, ঘি ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- চাৰিওফালে ধান, কেঁচা চাউল, আৰু ধূপজ্বলি সাজসজ্জা কৰা হয়।
- ধানখেতিত দীপ জ্বলোৱা: খেতিৰ মাটিত দীপ জ্বলাই অপদ্ৰব্য আঁতৰাৰ প্ৰাৰ্থনা কৰা হয়।
- গোহালী পূজা: গৰু-গাধীৰ সুস্থতাৰ বাবে গোহালীৰ আগত দীপ জ্বলাই পূজা কৰা হয়।
উৎসৱৰ সমাজিক আৰু আধ্যাত্মিক দিশ
কাটি বিহুত বহাগ বা মাঘ বিহুৰ দৰে উল্লাস নাথাকিলেও, ই অধিক ভাবগম্ভীৰ। এই বিহু:
- ধ্যান আৰু আত্মবিশ্বাসৰ উৎস
- আশাবাদিত ভৱিষ্যতৰ প্ৰত্যাশা
- পৰিয়ালৰ সংহতি আৰু যত্নৰ সময়
- সাধাৰণ জীৱনৰ প্ৰতি আস্থা আৰু ধৈৰ্যৰ শিক্ষা
ই কৃষকৰ দৰিদ্ৰতাৰ প্ৰতীক নহয়—বরঞ্চ ই বাস্তৱতা, আশা আৰু আত্মসমৰ্পণৰ উৎসৱ।
আধুনিক সমাজত কাটি বিহুৰ স্থান
আজিৰ শিল্পায়নৰ যুগতো কাটি বিহুৰ সামাজিক গুৰুত্ব হ্ৰাস পোৱা নাই। বহু চহৰবাসীয়ে তুলসীৰ পাটত দীপ জ্বলাই পৰম্পৰা মানি চলে। আধুনিক সমাজে ইয়াক “slow festival” হিচাপে মান্যতা দিয়ে—য’ত গতি নহয়, অন্তৰলৈ চোৱা মুখ্য।
কাটি বিহুৰ পৰা শিক্ষণীয় দিশ
- আস্থা: দুঃসময়তো ভগৱানৰ ওপৰত বিশ্বাস।
- অহংবিমুক্ততা: অভাৱতো উদযাপনৰ ইচ্ছা।
- প্ৰকৃতিৰ লগত সংযোগ: খেতি, গৰু, গৃহৰ সুৰক্ষাৰ বাবে দীপ জ্বলাই প্ৰাৰ্থনা।
- সামাজিক সংহতি: গাঁৱৰ সকলো মানুহে একেলগে পূজাত অংশ লয়।
উপসংহাৰ
কাটি বিহু হৈছে নিৰৱ আশা, একান্ত প্ৰাৰ্থনা, আৰু আত্মবিশ্বাসৰ এক অনন্য উৎসৱ। এই বিহু অসমীয়াৰ জীৱনচৰ্যাৰ এক প্ৰতিফলন।
বহাগ বিহু যদি প্ৰেম আৰু যৌৱনৰ, মাঘ বিহু যদি ভোজনৰ, তেন্তে কাটি বিহু হৈছে অন্তৰ আত্মাৰ উৎসৱ—যিয়ে অন্তৰলৈ চাবলৈ শিকায়।
এই নীৰৱ অথচ গভীৰ দৰ্শনৰে ভৰা উৎসৱখনেই অসমৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয়ৰ এক অমূল্য সম্পদ।